Om meteen met de deur in huis te vallen: het boek heeft een uitdagende titel, maar de rekensom gaat niet helemaal op. In de eerste levensjaren van een mens staat zingeving toch niet echt centraal. Daarbij komt dat de doorsnee koper van het boek rond de dertig zal zijn, en dus blijven er nog zo’n 2600 weken over ‘om er iets van te maken’.
Weet wat je belangrijk vindt
Om ‘er íets van te maken’ is het volgens Burkeman nodig dat je weet wat je doelen in het leven zijn, dat je je prioriteiten kent en dat je vervolgens daarnaar gaat leven. Eigenlijk zegt Burkeman, alleen met andere woorden, hetzelfde als Covey (zonder dat hij Covey noemt): Wees proactief; Begin met het einde voor ogen en Belangrijke zaken eerst.
Het boek bestaat uit twee delen, Kiezen voor kiezen en De macht over de tijd voorbij. Het heeft veertien hoofdstukken. Sommige hoofdstuktitels geven ook meteen de boodschap weer van de inhoud van het betreffende hoofdstuk, zoals bijvoorbeeld Efficiency: een doodlopende weg; Beter worden in uitstellen; De eindigheid onder ogen zien; De rust hervinden en De eenzaamheid van de digitale nomade.
Leef de vragen
Na 196 pagina’s vindt Burkeman blijkbaar dat zijn betogen toch nog wat vaag zijn: ‘Om dat alles iets concreter te maken kan het nuttig zijn om jezelf de volgende vijf vragen te stellen over je eigen leven.’ Vragen waarbij het er volgens hem er niet toe doet als je er niet meteen een antwoord op hebt, het gaat er om, Rilke citerend, ‘dat je de vragen leeft’. Een voorbeeld van zo’n vraag is: ‘Op welke punten in je werk of privéleven streef je op dit moment naar zo veel mogelijk gemak, terwijl je beter naar niet al te veel draaglijk ongemak zou kunnen streven?’ Een andere vraag die hij de lezer meegeeft is: ‘in welke opzichten moet je nog leren leven met het gegeven dat je bent wie je bent en niet wie je meent te moeten zijn?’
Niets is moeilijker dan niets doen
Het boek sluit af met tien middelen/adviezen/technieken ‘om je eindigheid volledig te aanvaarden.’ Adviezen zoals: probeer zo goed mogelijk van tevoren te bepalen hoeveel tijd je aan je werk gaat besteden; Werk nooit aan twee grote projecten tegelijk; Richt je op wat je al af hebt, en niet alleen op wat je nog moet doen; Probeer iets nieuws te ontdekken in het alledaagse; train jezelf in niets doen. Bij elk advies verwijst Burkeman naar pagina’s in het boek waar het advies onderbouwd wordt. In die zin functioneren deze adviezen meteen als een samenvatting.
Kanttekeningen
Burkeman maakt gebruik van een grote hoeveelheid bronnen. Deze heeft hij niet in het boek opgenomen maar hij heeft ze online geplaatst, wat toch wel onhandig is, want wie heeft al lezend in het boek de computer onder handbereik staan? Helaas staat er geen index in het boek waardoor het snel opzoeken van een auteur of thema lastig is. En als ik toch bezig ben met kanttekeningen, het had mij geholpen als op elke pagina de kernzinnen als ‘streamer’ zouden staan. En een andere kanttekening is het grote verschil tussen de frisse en kleurige kaft en de saai opgemaakte pagina’s zonder een steunkleur. Het is een boek waarin geen aankondigingen op wat komen gaat in staan en zonder samenvattingen van een hoofdstuk of paragraaf. Deze zaken hadden voor mij de leesvreugde aanmerkelijk vergroot.
Overtuigingen
Bij sommige adviezen en theoretische uitstapjes moest ik regelmatig denken aan Mark Mansons boek De edele kunst van Not Giving a F*ck. Ook hij adviseert om goed na te denken wat je echt belangrijk vindt, en om vervolgens de rest te laten voor wat het is en om te leren gaan met onze tekortkomingen en tegenslagen in het leven. Manson onderkent vijf ‘waarden’ die wij zouden moeten aanvaarden, voor een goed leven, waaronder het accepteren van onzekerheid, durven te falen en nadenken over je eigen sterfelijkheid. Onderwerpen die Burkeman zo’n vier jaar later ook behandelt. Manson stelt daarbij dat zijn boek hét boek is voor zelfhulphaters.
Burkeman heeft een boek geschreven met trekjes van een zelfhulpboek, ‘doe dit, laat dat’. Maar vooral behandelt hij een breed scala aan inzichten uit de filosofie en psychologie over het omgaan met tijdsbesteding en de eindigheid van ons leven. Volgens Burkeman is het ‘tijd voor een nieuwe visie op tijd’, maar dat nieuwe heb ik niet echt kunnen ontdekken. Op zich niet erg, want sommige dingen kunnen niet vaak genoeg worden gezegd. In elk van de dertien hoofdstukken staat wel een aantal gedachten die uitnodigen tot reflectie en beantwoording van de vraag of je nu de dingen doet die er voor jou echt toe doen.
Over Rudy Kor
Rudy Kor is zelfstandig organisatieadviseur en auteur van diverse managementboeken. Tot voor kort werkte hij (als senior partner) bij Twynstra Gudde. Hij startte zijn werkzame leven bij Philips in Eindhoven. Als adviseur helpt hij (project)managers bij het effectiever inrichten van hun projecten. Als veellezer wordt hij gedreven door nieuwsgierigheid en schrijft regelmatig boekrecensies.
