Digitale innovatie om daarmee disruptie door andere partijen tegen te gaan of door zelf te transformeren en de disruptieve partij te zijn. Het boek heeft een overzicht van en samenhang in de grote veranderingen in het digitale tijdperk en de gevolgen voor de organisatie en de ICT. Het legt uit wat dit betekent voor de opdracht van de CIO 3.0 en wat de kenmerkende en gangbare manieren zijn om de samenwerking tussen business als ICT in het ICT 3.0 tijdperk van continue verandering vorm te geven.
Opdracht voor de CIO 3.0
We leven in een tijd waarin sprake is van ingrijpende maatschappelijke, economische en technologische veranderingen. We mogen deze veranderingen gerust disruptief (verstorend, ontwrichtend) noemen, hele sectoren worden getroffen; de gevolgen zijn ingrijpend en vormen een existentiële bedreiging voor veel organisaties en bedrijven. Dat geldt voor alle sectoren: de zorg, welzijn, onderwijs, bouw, energie, banken enzovoort. Kort gezegd: het weefsel van de samenleving verandert.
De informatie en communicatie technologie (ICT) ontwikkelt zich in een adembenemend tempo: Internet, mobiele apparaten, analysesoftware, sociale toepassingen en cloud. De afgelopen drie jaar waren er meer ontwikkelingen dan de vijftien jaar hiervoor.
In historisch perspectief ontwikkelt ICT zich van een ondersteunende functie, naar een functie die het succes of falen van de organisatie bepaalt. Sterker nog, ICT wordt leidend bij de inrichting van de organisatie. Deze ontwikkeling kent drie fasen:
ICT 1.0: ICT-functie als technisch bolwerk.
ICT 2.0: ICT-functie als bruggenbouwer tussen business en ICT.
ICT 3.0: ICT-functie als integraal en strategisch onderdeel van de business.
In de wereld van ICT 3.0 is digitaal werken en communiceren standaard onderdeel van het primaire proces. De klant staat centraal, fysieke en digitale dienstverlening versterken elkaar, er wordt een unieke klantervaring geboden en de producten en diensten innoveren met de wensen van klanten mee. De ICT moet hierop aansluiten. Dit is voor veel organisaties nog een toekomstscenario.
De functie van de CIO evolueert mee, van CIO 1.0, naar CIO 2.0 en CIO 3.0. Van dienstverlenende functie met beperkte invloed (CIO 1.0 en 2.0) naar een vanzelfsprekende leiderschapsfunctie in de business (CIO 3.0). De CIO 3.0 richt zich op innovatie en business-transformatie om de digitale toekomst van de organisatie vorm te geven. Tegelijkertijd onderkent de CIO 3.0 de kracht van ICT-commodities en regelt de noodzakelijke beschikbaarheid, snelheid, wendbaarheid en schaalbaarheid van de ICT-omgeving als essentiële voorwaarde voor de business. Dit kan zelfs leiden tot het afschaffen van de interne ICT-afdeling.
De opdracht van de CIO 3.0 in het ICT 3.0 tijdperk is drieledig:
1 Coach voor het senior management
2 Changemanager van de ICT-functie
3 Business strateeg
1. CIO 3.0 als coach voor senior management
In het digitale tijdperk is het noodzakelijk dat CEO’s en businessmanagers de strategische kansen van nieuwe technologie voor hun business grijpen. Veel CEO’s en businessmanagers hebben nooit eerder met ICT-innovatie te maken gehad. Businessmanagers geven aan dat ze vinden dat ze persoonlijk te weinig technologische kennis hebben om succesvol in hun werk te zijn.
Hier ligt een belangrijke rol voor de CIO 3.0 weggelegd. CIO’s 3.0 zullen hun businessmanagers moeten ondersteunen, als digitale coaches, om hun digitale vaardigheden te vergroten. De meer business minded CIO’s zien het als hun opdracht om collega’s op C-niveau te laten zien wat mogelijk is met digitale technologie en hoe dat tot digitale transformatie van de organisatie kan leiden.
2. CIO 3.0 als changemanager van de ICT-functie
De CIO 3.0 moet ervoor zorgen dat de ICT-functie tijdig over passende ICT-capabilities beschikt om nieuwe digitale kansen te kunnen verzilveren en exploiteren. Dit vraagt verandering van de ICT-functie volgens de volgende invalshoeken:
Mens en cultuur: de ICT-functie heeft talent nodig dat in staat is om flexibel, snel en kort-cyclisch te werken.
Architectuur en technologie: digitale transformatie van de organisatie vraagt om een flexibele, schaalbare en veilige ICT en architectuur die de organisatie in staat stelt om iteratief te ontwikkelen, stabiele verbetering te realiseren.
Proces en governance: wendbaarheid aanbrengen in de ICT-functie en in de besturing daarvan is cruciaal om naast het onderhoud van het bestaande landschap ook nieuwe digitale diensten voort te brengen. Daartoe moeten strategische vaardigheden moeten worden ontwikkeld op het gebied van data-analyse, security en risicomanagement, service-integratie en agile werken.
3. CIO 3.0 als business strateeg
De CIO 3.0 ondersteunt de organisatie bij het ontwikkelen en realiseren van de digitale strategie. Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn het bieden van een superieure digitale klantervaring en het door verdergaande digitalisering realiseren van wendbaarheid, kostenreductie in de huidige organisatie en de gehele waardeketen. De CIO 3.0 verkent daarnaast actief waar mogelijkheden en kansen liggen voor omzetvergroting, productverbetering en nieuwe businessmodellen in de nieuwe economie. Dit kan mede leiden tot digitale innovatie van producten, diensten en het businessmodel.
Over de inhoud
Het boek behandelt en duidt de volgende onderwerpen:
1 De rol en de noodzakelijke vaardigheden van de CIO 3.0 in het ICT 3.0 tijdperk.
2 Het pad van digitale transformatie voor traditionele organisaties. Daarbij worden actuele managementbegrippen toegelicht zoals digitale strategie, digitale innovatie, disruptie, nieuwe businessmodellen en de lean startup aanpak.
3 De relevante veranderingen voor de ICT-professie en de ICT-functie om innovatief en wendbaar te kunnen werken en over de juiste ICT capabilities te beschikken. Daarbij worden handvatten gegeven voor het aanjagen van innovatie, agile werken, DevOps, gevolgen voor enterprise architectuur, data-analyse, cloudsourcing, project portfolio management en ICT-governance.
Dit boek maakt aan iedereen duidelijk waar hij of zij zelf en/of de organisatie zich bevindt in deze ontwikkeling en welke vervolgstappen naar de digitale toekomst kunnen worden gezet.
Doelgroep
CIO 3.0 is bedoeld voor directie, bestuurders, businessmanagers, HR-managers, ICT-managers en ICT-professionals. U kunt het boek zowel van voor naar achter als in willekeurige volgorde lezen.
Het boek geeft overzicht van en samenhang in de grote veranderingen in onze tijd, de gevolgen voor de organisatie en de ICT, wat dit betekent voor de opdracht van de CIO 3.0 en wat de kenmerkende en gangbare manieren zijn om zowel de business als ICT in het ICT 3.0 tijdperk vorm te geven. Daarbij staat de transformatie die traditionele organisaties moeten maken centraal.
De tekst in het boek wordt afgewisseld met kaderteksten waarin we uitleg geven van begrippen en voorbeeldcasussen toelichten.
Antoon van Luxemburg is als adviseur op het gebied van digitale strategie en informatiemanagement verbonden aan M&I/Partners. Karin Zwiggelaar is adviseur op het raakvlak van strategie, organisatie, bestuur en ICT en tevens verbonden aan M&I/Partners. Samen schreven zij CIO 3.0 - Het verschil maken bij digitale transformatie
Over Zwiggelaar
Over Antoon van Luxemburg
Antoon van Luxemburg is sinds 2000 als adviseur verbonden aan M&I/Partners, adviesbureau voor management en informatie te Zeist.
Antoon legt graag de verbinding tussen mensen, organisatie en technologie. Een integrale blik op een verandering met ICT wordt steeds belangrijker. Antoon benadert een vraagstuk daarom vanuit meerdere invalshoeken om te komen tot de optimale mix in aanpak en teamsamenstelling. Naast zijn werk als adviseur is hij actief als interim-manager ICT en informatie management.
Antoon wordt geboeid door digitale innovatie en de rol van samenwerking met klanten hierin. Over dit onderwerp publiceerde hij meerdere artikelen. Onder druk van het huidige disruptieve tijdperk ontkomen organisaties niet aan digitale transformatie. Over de rol van de CIO (3.0) hierin en de wijze de noodzakelijke digitale innovatie te organiseren, treedt hij op als spreker.
