Wat nu!?

Hallo lezer 5
Inleiding 11

Deel I Wat nu! – Belang van een nieuw perspectief 15
Inleiding 15
1 Wat nu! – Polyvocaliteit in het klimaatveld 17
Inleiding: Wat er nu gebeurt 17
De centrale problematiek van dit boek 18
Betekeniswolken en -volken 24
Betekenisgevingen en emoties 30
Betekeniscompetitie en polarisatie 33
Cultureel pluralisme: polyvocaliteit 34
Conclusies 37

2 Wat nu! – Patronen en dynamieken in het klimaatveld 39
Inleiding 39
De klimaatdriewieler 40
Stuurders: zadelzitters 46
Wie zijn de zadelzitters? 50
Landkaarten voor op het stuur 53
Krachtige dynamieken waarmee zadelzitters worden geconfronteerd 60
Conclusie 70

3 Wat nu! – Reflectie: belang van een nieuw perspectief en
vocabulaire 71
Inleiding 71
Waar zijn we eigenlijk mee bezig? 72
Jeuk op het achterhoofd? 82
Belang van een aanvullend perspectief: van aboutness naar withness 83
Conclusie en vooruitblik 87

Deel II Gedragsverandering als sociaal complexe dynamiek 91
Inleiding 91
4 Complexiteit als vertrekpunt 93
Inleiding 93
Patroonvormende lampjes 94
Basisingrediënten van het natuurwetenschappelijke complexiteitsdenken 96
Complex Adaptive Systems-denken 106
Aboutness-perspectief 111
‘Wij-veranderen’ 114
Verrijking van het natuurwetenschappelijke complexiteitsdenken 116
Het sociale complexiteitsdenken 119
Het basisperspectief van het sociale complexiteitsdenken 121
Conclusie 125

5 Hoe ontstaan patronen in interacties? 127
Inleiding 127
Hoe ontstaan lokale patronen? 127
Gedrag en interacties in relatie tot de klimaatproblematiek 197
Conclusie 198

6 Hoe veranderen patronen? 199
Inleiding 199
Gedragspatroonverandering in gesprekken 200
Variëteit als aanzet voor gedragspatroonverandering 204
Hoe wij patronen van anderen veranderen 209
Wij-veranderen 212
Conclusie en vooruitblik 220

7 Hoe ontstaan grootschalige gedragspatronen? 223
Inleiding 223
Wil het echte Amerika dan nu opstaan? 224
Wat zijn grootschalige gedragspatronen? 229
Waar zijn grootschalige gedragspatronen aanwezig? 229
Hoe ontstaan grootschalige gedragspatronen? 232
Hoe ontstaan grootschalige gedragspatronen bij grote verzamelingen mensen? 239
Algemene grootschalige dynamiek: uit lokale interacties emergeren globale patronen 251
Drie grootschalige samenbrengende dynamieken 253
Grootschalige gedragspatronen en dynamieken in het klimaatveld 257
Conclusie 261

8 Hoe veranderen grootschalige gedragspatronen? 263
Inleiding 263
Grootschalige gedragspatroonverandering 266
Het kleinschalige van grootschalige gedragspatroonverandering 274
Stabilisatiemechanismen van grootschalige gedragspatronen 281
Gevolgen van de tendens om zichzelf te gaan organiseren 287
Kiemen voor verandering van grootschalige gedragspatronen 293
Broadcasting als bron voor verandering van grootschalige
gedragspatronen 303
Conclusie 312

9 Polarisatie van het klimaatdebat als grootschalig gedragspatroon 315
Inleiding 315
Onderzoek over conflict-escalatie 316
Withness-perspectief op polarisatie in het klimaatdebat 317
Ontwikkeling van polarisatie in het klimaatveld 319
Polarisatie: van inter-persoonlijke naar inter-groepsinteracties 323
Polarisatie leidt tot verdere polarisatie 324
Het doorbreken van polariserende inter-groepsdynamieken vanuit een aboutness-optiek 325
De-polariseren vanuit een withness-optiek 327
Conclusie 329
Afronding van deel II 330

Deel III Wat nu? 333
Inleiding 333
Building a plane while flying 335
Wat moet er veranderen? 336

10 Het nu! van reactorschap 339
Inleiding 339
Wij-veranderen: de driewieler reloaded 340
Wij-veranderen grootschalige gedragspatronen 342
Betekenisreiziger en medemaker 346
Contreien van reactorschap 351
Emoties: als het weinig emotioneel is dan is het verdacht 367
Resultaten 368
Het ‘nu!’ van mijn eigen reactorschap 369

Literatuur 371
Register 381
Eindnoten 387