De recherche en de zware misdaad in Rotterdam 1966‐1996

Voorwoord 11

1 Algemene inleiding 15
Waarom van 1966 tot 1996? 15
De opstart en het verloop van het onderzoeksproject 18
De context van het project op nationaal niveau 18
De afwijzing van het onderzoeksvoorstel door het wodc 19
De voortzetting van het project met ‘eigen’ middelen 21
Een toelichting bij de bronnen van het project 23
De complementaire onderzoeks- en beleidsprojecten 31
Vijf onderzoeksprojecten 32
Vier beleidsprojecten 34
De relevantie van het boek voor deze tijd 38
De verdere opbouw van deze studie 41

2 De herinrichting van de Recherche in 1968 47
Inleiding 47
Het verleden van de toenmalige Recherche 48
De discussie over de modernisering van de Recherche 51
De oprichting van het Bureau Hoofd Recherche Dienst in 1968 56
De organisatorische en operationele ontwikkelingen in de jaren 1968-1970 61
De ontwikkelingen op het niveau van het Bureau Hoofd Recherche Dienst 61
De ontwikkelingen op het niveau van de Eerste Afdeling 65
De ontwikkelingen op het niveau van de Afdelingen ii tot vi 67
De ontwikkelingen op het niveau van de Zedenpolitie 69
De organisatorische en operationele ontwikkelingen in de jaren 1971-1975 70
De ontwikkelingen op het niveau van het Bureau Hoofd Recherche Dienst 70
De eerste signalen van veranderingen in de zware misdaad 70
De gebrekkige aanpassingen van de organisatie om het tij te keren 76
De opbouw van een volwaardige Criminele Inlichtingendienst 79
De ontwikkelingen op het niveau van de Eerste Afdeling 84
De ontwikkelingen op het niveau van de Afdelingen ii tot vi 88
De ontwikkelingen op het niveau van de Zedenpolitie 89
Besluit 91

3 De herinrichting van de Recherche in 1978 en 1985-1986 95
Inleiding 95
De herinrichting van de Recherche in 1978 96
Wel georganiseerde misdaad, maar niet naar Amerikaans model 96
In de aanloop naar de reorganisatie 99
De bla(a)uwdruk van de nieuwe inrichting 104
Het voornaamste struikelblok: het grote gebrek aan mensen 107
De organisatorische en operationele ontwikkelingen rond 1980 110
De ontwikkelingen op het niveau Commissariaat Staf en Ondersteuning 110
De Criminele Inlichtingendienst 111
De Afdeling Observatie 112
De Afdeling Opsporing en Aanhouding 115
De ontwikkelingen op het niveau van de Afdelingen en de Zedenpolitie 116
De Afdeling Recherche Centrum 116
De Afdeling Recherche Noord/West 117
De Afdeling Recherche Zuid 118
De Afdeling Zedenpolitie 119
De ontwikkelingen op het niveau van de Centrale Recherche 120
Het Bureau Zware Criminaliteit 120
Het Bureau Verdovende Middelen 123
De bestrijding van de drugshandel een hopeloze zaak? 124
De grenzen van de politiële drugsbestrijding bereikt 127
Het Bureau Vuurwapens 130
Het Bureau Autodiefstallen 132
De kwesties van informatie en infiltratie 133
Het gebruik van informanten 135
Het gebruik van infiltranten 138
De herinrichting van de Recherche in 1985-1986 141
De reorganisatie van de Centrale Recherche 141
De achtergrond, de inhoud en het draagvlak 141
De organisatorische en operationele gevolgen 145
De implicaties van de herstructurering van het korps voor de Recherche 148
De invoering van de geïntegreerde gebiedsgerichte taakuitoefening 148
De Recherche in het Beleidsplan 1985-1990 152
De slag tegen de zware misdaad is verloren, lokaal en nationaal 155
Het begin van de regionalisering van de Recherche 159
Besluit 161

4 De ontwikkeling van de professionele misdaad 165
Inleiding 165
Het algemene beeld van de geregistreerde misdaad 166
De rechercheurs over de ontwikkeling van de geregistreerde misdaad 169
De vormen van professionele misdaad in de stad 174
Eenvoudige diefstallen: van winkeldiefstallen tot voertuigdiefstallen 175
Winkeldiefstallen 176
Voertuigdiefstallen 178
Gekwalificeerde diefstallen: van inbraken tot overvallen 182
Inbraken 182
Brandkastkraken 189
Diefstallen met geweld 191
Berovingen in de openbare ruimte 192
Georganiseerde en gewelddadige overvallen 195
De vormen van professionele misdaad in de haven 201
De diefstallen: van kleine dingen tot complete trucks 202
De in-, door- en uitvoer van illegale goederen 210
Smokkel van sigaretten 210
Smokkel van vuurwapens 212
Smokkel van auto’s 215
Besluit 218

5 De ontwikkeling van de georganiseerde misdaad 221
Inleiding 221
Het algemene beeld bij de rechercheurs 222
De (eigen) aard van de georganiseerde misdaad 223
De verschijningsvormen van de georganiseerde misdaad 226
De ontwikkeling van de prostitutie 228
De opkomst van de seksindustrie 230
De ontwikkeling van de prostitutie op de Kaap 232
De opbloei van de straatprostitutie op de Rechter Maasoever 239
Het juridisch steekspel rond de seksclubs 242
De tekenen van grootschalige vrouwenhandel 244
De ontwikkeling van de drugshandel 246
De handel in opium 248
De handel in heroïne 250
De handel in hennep en hasj 255
De handel in cocaïne 258
De ontwikkeling van het illegaal gokken 261
De illegale gokpanden 263
De illegale stadslotto 269
De bingospelen 272
De rol van de grote gokbazen 275
De macht van de georganiseerde misdaad 278
De vorming van criminele syndicaten 279
De opbouw van posities in legale economische sectoren 282
Het geweld en de georganiseerde misdaad 286
De afpersingen en criminele incasso’s 287
De liquidaties in het criminele milieu 292
De georganiseerde misdaad en de corruptie 299
Besluit 304

6 De zware misdaad en de Recherche in de eerste helft van de jaren negentig 307
Inleiding 307
Samenleving en criminaliteit: landelijke erkenning van het probleem 308
Kenschets en politiële aanpak van de georganiseerde misdaad 309
De opeenvolgende landelijke inventarisaties 311
Enkele sprekende Rotterdamse voorbeelden 315
De oprichting en inrichting van de Regionale Recherche Dienst 317
De nieuwe visie op de bestrijding van georganiseerde misdaad 317
De inrichting van de Dienst in 1994-1995 319
De lopende en de nieuwe onderzoeken 321
De werkzaamheden van het Platform Zware Georganiseerde Misdaad 323
De criminele netwerken in de haven 325
De eu-fraude en georganiseerde misdaad 326
De georganiseerde misdaad en het wegtransport 328
Het Randstadproject en het Kernteam Rotterdam-Rijnmond 329
Het Randstadproject 329
De New Yorkse oorsprong van het project 329
De opstart van het project 332
De moeizame voortgang van het project 336
De stopzetting van het project 339
De vernieuwing van het landelijk beleid inzake georganiseerde misdaad 341
De landelijke organisatie van de (inter)regionale recherchesamenwerking 345
De opgang en ondergang van het IRT Noord-Holland/Utrecht 345
Het offensief van de procureur-generaal R. Gonsalves tegen het Randstadproject 348
De oprichting van het Kernteam Rotterdam-Rijnmond 351
De zware misdaad in Rotterdam volgens de onderzoeksgroep-Fijnaut 352
Besluit 354

7 Algemeen besluit 359

Noten 367
Bijlagen 387