Mijn ervaringen heb ik al vaak gedeeld met lotgenoten. Ik bespreek ze ook wel met mensen die het lot van een ‘leven zonder baan’ op zich af zien komen. Of die er zelf voor willen kiezen. Mensen voor wie Plan B aanstaande is, of ze dat nu leuk vinden of niet. Vanuit die gesprekken is een boek ontstaan.
Je bent wat je doet. Werk is een belangrijk gedeelte van je identiteit. Het bepaalt wie je bent en hoe men tegen je aankijkt. Je bent chirurg, je bent onderwijzer, je bent consultant. Als je dat vak heel goed doet, dan zet men daar zelfs het bijvoeglijk naamwoord ‘een typische’ voor. Dan zit je helemaal gebeiteld. Of beter gezegd, vastgebeiteld.
Maar alles is op den duur tijdelijk: veel mensen willen of moeten vertrekken uit hun huidige baan of beroep. Sommige doen dat op eigen initiatief, omdat ze de bui zien hangen. Andere omdat men hen eruit gooit, vriendelijk of onvriendelijk.
De prijzen worden aan de meet van het leven uitgedeeld, heb ik altijd gedacht. Aan de finishlijn stel je jezelf de vraag welk leven je geleid hebt: dat van jou of het leven dat je opgedrongen is? Het gaat er om onderweg de juiste keuzes te maken, de keuzes die bij jouw intrinsieke motivatie horen. Keuzes vergen soms een opoffering maar ze schenken je vrijheid. Soms wil je ze wel maken, maar twijfel je toch. Durf je het wel? Kun je het wel? Dan komt het op jouw eigen kracht aan. Jij bent de baas over je eigen geluk.
Ik had dat al vaker gedacht: Zal ik voor mezelf beginnen? Kan ik dat? Verdient dat genoeg? Wat staat mij te wachten? Wat moet ik daar eigenlijk voor kunnen? Ik heb lang getwijfeld maar hakte toen de knoop door.
Blijmoedig (of was ik overmoedig?) gaf ik mijn maatschappelijke verworvenheden op en sloeg ik een nieuwe weg in. Het bleek de meest ingrijpende beslissing uit mijn leven. Ik heb méér opgegeven dan ik dacht. Maar ik heb ook méér teruggekregen dan ik van tevoren had durven dromen. Het is een reis geworden die tot de dag van vandaag spannend blijft. Ik heb een groot geheim ontdekt.
Mijn verhaal heeft miljoenen varianten, en het mijne is wel uniek maar zeker niet exclusief. Iedereen die op zijn of haar manier een vergelijkbare keuze heeft gemaakt, herkent mijn ervaringen. Misschien ben jij wel de volgende met zo’n verhaal.
Dit boek bevat geen ‘happy end’, het beschrijft een ‘long and winding road’. Het is geen massage voor de ziel, meer een prikkel voor de vrije geest. Het is geen zelfhulpmethode en geen pilletje tegen somberheid. Het boek gaat over de regie over je eigen bestaan en over jouw recht om je eigen bestemming te mogen kiezen. En over de valkuilen die je op die weg tegenkomt.
Waar komt de drang om je leven over een andere boeg te gooien vandaan? Hoe pak je dat aan? Hoe weet je of je het wel kunt en durft? Ik bundel al die aspecten in een model met ‘kernvragen’. Dat zijn de vragen die je jezelf kunt stellen als je voor een beslissing staat die een keerpunt in je leven kan vormen.
Jouw antwoorden op die vragen maken jou de baas over jouw leven en jouw werk. Dat is jouw nieuwe vrijheid.
Rutger Koopmans (1958) is ex-bankier, ondernemer en commissaris. Hij was enkele jaren zakelijk adviseur van Johan Cruijff. Hij is de auteur van Eigen baas.
Over Rutger Koopmans
Rutger Koopmans (1958) verruilde in 2008 een corporate carrière voor een bestaan als zelfstandig adviseur. Zijn ervaringen na zijn carrière switch beschreef hij eerder in het boek Eigen Baas, leven en werken in vrijheid (2017). Daarnaast host hij de podcast Functie Elders. Koopmans is commissaris en toezichthouder, een veelgevraagd spreker en loopbaanadviseur.