1 Achtergrond en ontwikkeling medezeggenschap in Nederland 9
1.1 Inleiding 9
1.2 De eerste personeelsvertegenwoordigingen 9
1.3 Tot de Tweede Wereldoorlog. 10
1.4 Na de Tweede Wereldoorlog 10
1.5 De Wet op de Ondernemingsraden (WOR) 10
1.6 De WOR in de jaren 70 11
1.7 De WOR in de jaren 80 en 90 11
1.8 De WOR in de 21e eeuw 12
1.9 Europese ondernemingsraad 12
1.10 Medewerkersparticipatie 12
2 Oprichting, inrichting, werkwijze en faciliteiten 15
2.1 Van oprichting, via verkiezing naar installatie 15
2.2 Inrichtingsmodellen: medezeggenschapsstructuur 20
2.2.1 Personeelsvertegenwoordiging (PVT) 21
2.2.2 De ondernemingsraad 21
2.2.3 Centrale ondernemingsraad (COR) 22
2.2.4 Groepsondernemingsraad (GOR) 22
2.2.5 Gemeenschappelijke ondernemingsraad (GemOR) 23
2.2.6 Commissies 24
2.3 Regie OR 24
2.4 Ontwikkeling naar een competente or 25
2.4.1 Scholing 26
2.4.2 Raadplegen deskundigen 26
2.4.3 Faciliteiten 27
3 Wet op de ondernemingsraden 29
3.1 Inleiding 29
3.2 Adviesrecht over bedrijfseconomisch en organisatorisch beleid 29
3.3 Het instemmingsrecht over het sociale beleid 35
3.4 Het informatierecht 41
3.5 Stimulerende taken en initiatiefrecht 43
4 Overlegvergadering, hoe zorg je voor constructief overleg? 45
4.1 Inleiding 45
4.2 Onderwerpen van overleg 46
4.3 Vóór de overlegvergadering 46
4.4 Tijdens de overlegvergadering 47
4.4.1 Constructief overleg 47
4.4.2 Formeel of informeel 49
4.4.3 Overlegstrategie 49
4.4.4 Belangrijke agendapunten bij een effectieve vergadering 50
4.5 Na de overlegvergadering 51
4.6 Checklist 52
5 Besluitvorming en de rol van de medezeggenschap 55
5.1 Inleiding 55
5.2 Fuikmodel, vroegtijdig betrokken versus concreetheid over de gevolgen 55
5.3 Reactieve versus proactieve or / operationele or versus strategische or 59
6 Medezeggenschap: kosten of investering? 63
6.1 Inleiding 63
6.2 Kosten van de ondernemingsraad 63
6.2.1 Vergadertijd 63
6.2.2 Overleg met anderen en onderling beraad 63
6.2.3 Gebruik voorzieningen 64
6.2.4 Scholing en vorming 64
6.2.5 Raadplegen deskundigen 65
6.2.6 Kosten geschillenregeling 65
6.2.7 Budget en faciliteitenregeling 65
6.3 De opbrengsten van de ondernemingsraad. 66
7 Geschillen en conflictoplossing 69
7.1 Inleiding 69
7.2 OR met hakken in het zand 69
7.3 Bemiddeling en mediation 70
7.3.1 Bemiddeling door de bedrijfscommissie 70
7.3.2 Mediation 71
7.4 Rechtsgang bij geschillen 72
7.4.1 Algemene geschillenregeling 72
7.4.2 Beroepsrecht bij adviesplichtige onderwerpen 73
7.4.3 Conflicten met individueel or-lid 74
7.4.4 Kort geding 74
Bronvermelding 75
Bijlage 1 – Wet op de ondernemingsraden (WOR) 76
Bijlage 2 – Verkiezingsdraaiboek 111
Bijlage 3 – Format adviesaanvraag 114
Bijlage 4 – Format instemmingsverzoek 116
Bijlage 5 – Model Ondernemingsovereenkomst 118
Bijlage 6 – Voorbeeld faciliteitenregeling 120
Over de auteurs 123
