Hoofdstukken Sociaal Recht - Arbeidsrecht: editie 2024

Inleiding 9
1 Terreinverkenning 13
1.1 Oriëntatie 14
1.2 Werkgever en werknemer: welke rechtsbronnen? 16
1.3 Van dwingend recht tot aanvullend recht 20
1.4 De bevoegde rechter 25
Begrippenlijst 29
Open vragen 31
Meerkeuzevragen 32

2 Arbeidsovereenkomst – Een afbakening 35
2.1 Indeling van overeenkomsten van werk 36
2.2 Kenmerken van overeenkomsten van werk 37
2.3 Gezagsverhouding 38
2.4 Rechtsvermoeden van art. 7:610a BW 48
2.5 Uitzendkracht 48
2.6 Detacheren van werknemers 52
2.7 Oproepkracht 53
2.8 Oproepovereenkomst 57
2.9 Payrollovereenkomst 58
Begrippenlijst 60
Open vragen 63
Meerkeuzevragen 66

3 Arbeidsovereenkomst – Een inhoudelijke oriëntatie 69
3.1 Het aangaan van de arbeidsovereenkomst 71
3.2 Aard van de aanstelling 72
3.3 Wet flexibel werken 73
3.4 De minderjarige 74
3.5 Het loon: art. 7:628 BW 75
3.6 Het loon: art. 7:629 BW en Wet verbetering poortwachter 78
3.7 Wettelijke verhoging van het loon 83
3.8 Wet arbeid en zorg 83
3.9 Minimumloon en minimumvakantiebijslag 84
3.10 Gelijke beloning mannen en vrouwen 85
3.11 Gelijke beloning voor gelijke arbeid in gelijke omstandigheden? 86
3.12 Vijf andere vormen van gelijke behandeling 86
3.13 Vakantie 89
3.14 Art. 7:655 BW: de informatieplicht 91
3.15 Art. 7:658 BW: schade die de werknemer lijdt 91
3.16 Schade die de werknemer aan een ander toebrengt 95
3.18 Verplichtingen van de werknemer 98
3.19 Eenzijdig wijzigingsbeding 101
3.20 Concurrentiebeding 102
3.21 Proeftijdbeding 109
3.22 Overgang van onderneming 112
Begrippenlijst 115
Open vragen 117
Meerkeuzevragen 122

4 Arbeidsovereenkomst – Het ontslagrecht 125
4.1 Overlijden van de werknemer 127
4.2 Opzegging met schriftelijke instemming van de werknemer 128
4.3 Opzegging zonder schriftelijke instemming van de werknemer 130
4.4 Opzegging door werkgever: schriftelijke instemming of toestemming UWV niet nodig 141
4.5 De werkgever mag niet opzeggen (opzegverboden) 147
4.6 De werkgever heeft onterecht opgezegd 151
4.7 Ontbinding door de kantonrechter 156
4.8 Beëindiging met wederzijds goedvinden: algemeen 161
4.9 Beëindiging met wederzijds goedvinden: bijzondere situaties 163
4.10 Beëindiging van rechtswege (arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd) 168
4.11 De transitievergoeding 173
4.12 De billijke vergoeding 177
4.13 Voorwaardelijke ontbinding 178
4.14 De AOW-gerechtigde werknemer 179
4.15 Procedurele aspecten 181
Begrippenlijst 182
Open vragen 186
Meerkeuzevragen 190

5 Werkloosheid en ziekte 193
5.1 Onderscheid socialezekerheidswetten 194
5.2 Uitvoering, beroep en hoger beroep 195
5.3 Wie zijn verzekerd? 196
5.4 Werkloosheidswet (WW) 198
5.5 Sancties 204
5.6 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) 209
5.7 Wet inkomensvoorziening oudere werklozen (IOW) 210
5.8 Ziektewet (ZW) 210
5.9 Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) 213
5.10 Toeslagenwet (TW) 219
5.11 Participatiewet 220
Begrippenlijst 221
Open vragen 223
Meerkeuzevragen 225

6 Cao 229
6.1 Praktische relevantie cao 230
6.2 Formele aspecten van de cao 230
6.3 Verenigingen van werknemers 232
6.4 Verenigingen van werkgevers 234
6.5 Onderhandelende partijen 235
6.6 Voorbereidingen op het cao-overleg 236
6.7 Materiële aspecten van de cao 239
6.8 Toepassingsbereik van de cao 241
6.9 Uitleg van cao-bepalingen 244
6.10 Nawerking van cao-bepalingen 246
6.11 Het cao-incorporatiebeding 247
6.12 Avv 248
6.13 Sociaal plan 250
Begrippenlijst 253
Open vragen 255
Meerkeuzevragen 257

7 Collectieve acties 261
7.1 Grillige rechtsontwikkeling van de collectieve actie 262
7.2 Werknemers en vormen van collectieve actie 263
7.3 Werkgevers en de uitsluiting 266
7.4 Collectieve acties: de praktijk 267
7.5 Georganiseerde en wilde staking 268
7.6 Europees Sociaal Handvest 269
7.7 Een stukje geschiedenis 270
7.8 Huidige visies 273
7.9 Werkwilligen en werkstaking 279
Begrippenlijst 281
Open vragen 283
Meerkeuzevragen 285

8 Medezeggenschap 289
8.1 Uitzondering op het vrije ondernemerschap 290
8.2 Wetgeving in vogelvlucht 290
8.3 WOR – formele aspecten 291
8.4 WOR – materiële aspecten 298
8.5 Wet Medezeggenschap kleine ondernemingen 305
8.6 Euro-or 306
8.7 Enkele overige medezeggenschapsrechten 307
Begrippenlijst 311
Open vragen 313
Meerkeuzevragen 315

9 Arbeidsbescherming 319
9.1 Opkomst wetgeving 320
9.2 Arbowet 321
9.3 Arbeidstijdenwet 324
Begrippenlijst 328
Open vragen 329
Meerkeuzevragen 330

10 Arbeidsverhoudingen vanaf 1945 333
10.1 Historische context 334
10.2 Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen 1945 335
10.3 Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen 1963 336
10.4 Wet op de loonvorming 1970 336
10.5 Ingrepen van de regering sedert 1970 337
10.6 Terugtred overheid 338
10.7 Loonmaatregel, centraal akkoord en collectieve actie 339
Begrippenlijst 342
Open vragen 343
Meerkeuzevragen 343

11 Internationaal sociaal recht 347
11.1 Manieren van samenwerking 348
11.2 Internationale rechtsregels 348
11.3 Internationale Arbeidsorganisatie 349
11.4 Raad van Europa 351
11.5 Europese Unie 352
Begrippenlijst 354
Open vragen 356
Meerkeuzevragen 356

Antwoorden meerkeuzevragen 358
Afkortingen 359
Register 361