Het boek verhaalt over de geschiedenis van Blokker van de afgelopen decennia met daarin het duidelijke verschil tussen de gloriejaren onder leiding van de broers Jaap en Ab Blokker en de tijd na het overlijden van Jaap Blokker, waarin de holding verliezen gaat maken en het niet lukt het tij te keren. Tijdens het lezen van dit boek kwam het bericht dat ook de huidige directeur Casper Meijer vertrekt. Het lijkt erop dat de houdbaarheid van een directeur bij Blokker bijzonder kort is.
In dagblad Trouw staat in april 2018: ‘Noodlijdend Blokker is wederom stuurloos nu topman Casper Meijer vertrekt wegens een verschil van inzicht (deze reden is voor elke voorgaande vertrekkende directeur ook gebruikt door het bedrijf).... Meijer is niet de eerste topman die voortijdig vertrekt. Sinds het overlijden van Jaap Bakker in 2011 die jarenlang aan het roer stond van het familiebedrijf, lukt het maar niet om een geschikte opvolger te vinden. Eerder werden Roland Palmer, neef van Jaap Blokker, en Theo de Kool de laan uit gestuurd.’ Dit zegt alles over het tweede deel van het boek - de slechte tijden.
Voor mijn gevoel ging een kwart van het boek over de goede tijden, maar feitelijk is het nagenoeg de helft van het aantal pagina's. Dat zegt vooral iets over de zwaarheid en moeizaamheid van het traject dat de Blokker Holding doorloopt in pogingen om weer in goede tijden te komen.
Het boek heeft een zachte kaft en ziet er na één keer lezen niet meer mooi uit. Het leest prettig en de overzichten van de holding en de familie aan het begin zijn nuttig. De opbouw in hoofdstukken is logisch. De holding bevat(te) tien bedrijven waaronder Leen Bakker, Intertoys en Bart Smit.
De overnamedrang van de broers was enorm; en de overnames en fusies die op het laatste moment niet doorgingen net zo groot. Een reden van overnames was om gewoonweg de concurrent op te kopen. De broers Blokker vonden het ook geen probleem als daarna een winkel van Marskramer en Blokker naast elkaar zaten.
De auteurs beschrijven goed hoe er geen voordeel werd behaald uit het hebben van tien bedrijven in de holding. En als dan recenter er enige samenwerking is op het gebied van ICT en webshops, dan lijkt dat achteraf zonde omdat de bedrijven inmiddels in de etalage staan om verkocht te worden.
De broers wilden dat er nooit een artikel niet voorradig was in een Blokker-filiaal. Dat is een mooi streven. De keerzijde, magazijnen vol onverkochte artikelen, leek daarbij makkelijk op de koop toe genomen te worden.
Blokker heeft dus vele jaren goede winsten gemaakt en goede keuzes gemaakt zoals ook met vastgoed. Ergens is het boven het hoofd van de familie gegroeid. En wellicht kon jaren terug dit allemaal nog wel relatief eenvoudig worden gemanaged (Jaap Blokker wilde geen computer gebruiken), maar nu niet meer en de grootte van de holding was ook sterk toegenomen.
Na het overlijden van Jaap Blokker wordt het een treurig en teleurstellend verhaal. Als lezer voel ik hoe elke poging tot falen leidt. Ik heb met de nieuwe directeuren en managers te doen. Er is zoveel goede wil en inzet maar het lukt niet de neuzen één kant op te krijgen en samen de weg naar boven te vinden. Triest, omdat het allemaal mensen zijn met een goed hart en een deel met een Blokker-hart.
Het boek eindigt met de keuze van de hoogste leiding om zoveel terug te keren naar (alleen) Blokker en de andere bedrijven te verkopen.
Wat ik jammer vind, is dat er geen duidelijke redenen worden gegeven voor zowel het succes in de jaren van Jaap Blokker als ook niet van de grote verliezen en het haast oncontroleerbare afglijden naar dieprode cijfers. Graag had ik experts uit de financiële wereld hierover ook gehoord. Ik was daar tijdens het lezen van het boek op aan het wachten.
In mijn eigen woorden werkten Jaap en Ab Blokker met veel lef en op hun eigen wijze, cowboys, ouderwets, met weinig inspraak en tegenspraak. Ze hebben onbekende paden gevolgd naar China en hebben ongelooflijke successen behaald door hun aanbod van huishoudelijke artikelen. En toen heeft de tijd hen ingehaald. De slechte tijd is zeker al begonnen onder hun leiding, al lees ik dit niet expliciet in het boek. Als er sinds 2011 wordt gesproken over groot achterstallig onderhoud in vele winkels, dan is dat van voor het overlijden van Jaap Blokker. Ik krijg de indruk dat de broers geld wilden besparen door onder andere dus het onderhoud niet te doen. Dat heeft dus voor een hogere winst in eerdere jaren gezorgd, maar die boemerang komt wel terug.
De goede tijden lijken ook te bestaan uit weinig concurrentie. En met de komst van Action, let wel al 20 jaar geleden, is er zeker een grote concurrent voor het oorspronkelijke bedrijf Blokker gekomen. In het boek wordt goed beschreven hoe Action lacherig wordt weggewuifd als concurrent door de kwaliteit belachelijk te maken. De prijzen van Action zijn ruim goedkoper van zowel Blokker als Marskramer, ook behorende tot het Blokker concern.
De broers Blokker willen ook niet aan een internetwinkel voor hun diverse bedrijven. Diezelfde Action werkt nog steeds zonder webshop maar ziet de winst alleen maar stijgen. In een documentaire in december 2017 wordt over Action verteld dat die genoegen neemt met kleinere winstmarges (en grotere hoeveelheden). Blokker wordt er in het boek door een kenner op gewezen dat voorheen pak wasknijpers voor een euro te koop was; en die kosten nu €3,99.
Tevens lees ik in het boek dat Blokker keer op keer een poging doet op zijn winkels de juiste nieuwe look te geven, en daar het nodige geld aan besteed. Action heeft simpele, schone, witte winkels waar een klant zich geen zorgen maakt over de uitstraling.
Ik vrees dat Blokker wil blijven functioneren zoals in de jaren'80, maar natuurlijk kan dat niet. De tijden zijn veranderd, en de klanten ook, en er is geen keuze om stil te staan. Ik vind het spijtig om te lezen, en haast niet te geloven, dat niemand Blokker weer in winstgevende cijfers kan brengen. En dat kundige mensen stuklopen op de taak op dat te doen en voor óf na hun Blokker-tijd goed functioneren bij andere grote bedrijven.
Het boek is een mooie weergave van vele jaren Blokker, knap gereconstrueerd. Iedereen kent Blokker en dat maakt het boek zeker interessant. Blokker in zijn beste jaren werd op een ouderwetse manier geleid door de broers. De schrijfsters van het boek lijken door de merkwaardige keuze van een aantal pagina's met foto's gebundeld op tweederde van het boek, ook enigszins ouderwets over te komen.
In hun nawoord schrijven ze oprecht over hun bronnen, dat die veelal niet genoemd kunnen worden. Dat kan ik accepteren en de lezer zal dit tijdens het lezen in zijn achterhoofd moeten houden. Het lijkt soms daadwerkelijk dat de lezer aan de directietafel is aangeschoven.
Annemiek Sierhuis, fotograaf – bedrijfskundige – coach. Ze is de maker van de Creatieve Coachingskaarten.
Over Annemiek Sierhuis
Annemiek Sierhuis, fotograaf – bedrijfskundige – coach. Ze is de maker van de Creatieve Coachingskaarten.